Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Emiliano Zapata | |
---|---|
Rođenje | |
Smrt | 10. april 1919 Chinameca, Meksiko | (39 godina)
Emilio Zapata (8. august 1879 – 10. april 1919) bio je meksički revolucionar i vođa meksičkog seljačkog pokreta za agrarnu reformu u Meksičkoj revoluciji (1910–1917).
Rođen je 8. augusta 1879. u mjestu San Miguel Anenecuilco, a koje se danas zove Anenecuilco de los Zapata u saveznoj državi Morelos. Zapata je bio nepismeni seljak skoro čiste domorodačke krvi. Okupio je vojsku domorodaca iz sela i hacijedni Morelosa i pod krilaticom Zemlja i sloboda pridružio se meksičkom revolucionaru Franciscu Maderi 1910. u ustanku protiv diktatora Porfirija Díaza. Zapata je formulirao svoj plan agrarne reforme pod imenom Plan Ayala u kojem je tražio preraspodjelu zemlje za domorodačko stanovništvo. Razočaran što Madero ne provodi agrarne reforme, a traži raspuštanje seljačkih partizanskih odreda i razoružanje seljaka Zapata se odbija pokoriti novoj vladi. On zajedno sa svojim istomišljenicima zahtijeva neodložno provođenje agrarne reforme i konfiskaciju one zemlje koja pripada neprijateljima revolucije.
I nakon Maderovog pada 1913. i dolaska na vlast diktatora Victoriano Huerta, i kasnije kada je to mjesto preuzeo Venustiano Carranza, Zapata je nastavio boriti se protiv aktualnih vlasti udružen s Villom. Oni zajedničkim snagama potkraj 1914. uspijevaju na kratko osvojiti glavni meksički grad Ciudad de México. Nakon povlačenja iz glavnog grada u januaru 1915. Zapata godinama uspješno ratuje protiv bolje naoružanog i opremljenog neprijatelja u sjevernom području Meksika. Na teritoriju koji je bio pod njegovom vlašću seljacima daje zemlju, u skladu s planom Ayala i obnavlja revoluciju pod krilaticom Zemlja i sloboda. To je bio akt revolucionarno-antifeudalnog karaktera koji je imao velikog odjeka kako u Meksiku tako i u drugim zemljama Latinske Amerike. Emilio Zapata s nadom je pozdravio Oktobarsku revoluciju u Rusiji.
Emiliano Zapata ubijen je 10. aprila 1919. iz zasjede u mjestu Chinameca. U Meksiku njegovo ime još uvijek je simbol antifeudalne borbe i legendarnog junaka meksičke revolucije. Njegov život je bio inspiracija za bezbrojne legende i balade.